X
Card image cap

GHI NHỚ những “Nguyên Tắc Vàng” khi bố trí phòng khách có bàn thờ

Dương Ngọc Hà 2019-11-29

Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp trong văn hóa cũng như đời sống tinh thần của người dân Việt Nam ta. Chính vì vậy, bài trí bàn thờ sao cho thể hiện được sự tôn trọng với bậc ông cha là điều vô cùng quan trọng. Vì nhiều lý do mà ngày nay, một số người có xu hướng bố trí phòng khách có bàn thờ. Bài viết này, 9houz sẽ đưa ra cho bạn những điều cần biết khi thiết kế bàn thờ trong không gian khách.

 

I. Tầm quan trọng của bàn thờ tổ tiên trong văn hóa phương Đông

Thờ cúng tổ tiên là một trong những yếu tố tối quan trọng tạo nên nền văn hóa của nước ta. Nó có một vị trí hết sức đặc biệt trong đời sống tinh thần của dân tộc Việt.

Việc thờ cúng hàng năm nói chung và bàn thờ nói riêng có nhiều ý nghĩa lớn. Trước hết, nó thể hiện lòng tôn kính, sự biết ơn của thế hệ con cháu đối với đấng sinh thành đã khuất.

Hơn thế nữa, dân gian quan niệm rằng: mặc dù ông bà, cha mẹ dù qua đời nhưng vẫn luôn hiện diện trong tâm tưởng của con cháu. Chính vì vậy,  con cháu cần phải có trách nhiệm cả về vật chất lẫn tinh thần đối với họ.

Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của nhân dân Việt Nam

Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của nhân dân Việt Nam

Ngoài ra, bàn thờ còn là nơi con cháu gửi gắm mong muốn được tổ tiên phù hộ, được có một cuộc sống an hòa, hạnh phúc. Chính vì thế, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên có nội dung bình dị và giàu tính thực tiễn, không cực đoan như nhiều tôn giáo khác.

II. Bàn thờ trong phòng khách phù hợp với loại nhà nào?

Cuộc sống hiện đại ngày càng thay đổi, kéo theo nhiều sự biến hóa của các hình thức thờ cúng , nổi bật nhất là bàn thờ tổ tiên. Dân cư tập trung nhiều tại các thành phố lớn khiến cho diện tích nhà ở bị thu hẹp đáng kể. Điều này đã tác động lớn đến việc bố trí bàn thờ.

Đối với nhà mặt phố, nhà cao tầng, các gia chủ thường thiết kế một phòng hay thậm chí một tầng riêng để phục vụ việc thờ cúng. Vị trí này vừa mang đến sự trang nghiêm, kín đáo, tĩnh lặng… lại thuận tiện cho việc cúng ngoài trời, hóa vàng mã trên sân thượng.

Lối thiết kế đơn giản bàn thờ trong phòng khách

Lối thiết kế đơn giản bàn thờ trong phòng khách

Đọc thêm:

Tuy nhiên, vì điều kiện kiến trúc cũng như diện tích nhà ở không cho phép, mà một số hộ gia đình bố trí đặt bàn thờ trong không gian khách, dễ bắt gặp nhất đó là loại nhà ống, nhà trệt hay căn hộ chung cư. Có thể nói, đây là một giải pháp có phần không hợp với bản chất của tín ngưỡng thờ cúng. Nhưng đây chắc chắn sẽ không còn là một vấn đề quá nghiêm trọng nữa, nếu bạn ghi nhớ những “nguyên tắc vàng” sau.

III. Chiêm ngưỡng 13+ mẫu bàn thờ phòng khách đẹp

Sau đây là hơn 13 mẫu bàn thờ phòng khách thịnh hành nhất hiện nay mà bạn không thể bỏ qua:

Nếu phòng khách không quá rộng, bàn thờ nên được thiết kế gọn gàng, đủ dùng

Nếu phòng khách không quá rộng, bàn thờ nên được thiết kế gọn gàng, đủ dùng

Trang trí thêm cây cảnh hai bên

Trang trí thêm cây cảnh hai bên

Màu sắc của bàn thờ nên được lựa chọn sao cho phù hợp với tổng thể không gian phòng khách

Màu sắc của bàn thờ nên được lựa chọn sao cho phù hợp với tổng thể không gian phòng khách

Tạo một vách ngăn hở giữa phòng thờ và không gian khách

Tạo một vách ngăn hở giữa phòng thờ và không gian khách

Bàn thờ có thể được đặt đối diện với ghế sofa

Bàn thờ có thể được đặt đối diện với ghế sofa

Lắp một tấm kính bên trên để hương khói không gây ố vàng cho trần nhà

Lắp một tấm kính bên trên để hương khói không gây ố vàng cho trần nhà

Sử dụng lượng ánh sáng vừa đủ

Sử dụng lượng ánh sáng vừa đủ

Chất liệu gỗ thường được sử dụng trong thiết kế bàn thờ

Chất liệu gỗ thường được sử dụng trong thiết kế bàn thờ

Nên đặt bàn thờ ở vị trí cao để thể hiện sự tôn trọng

Nên đặt bàn thờ ở vị trí cao để thể hiện sự tôn trọng

Mẫu bàn thờ kết hợp tủ

Mẫu bàn thờ kết hợp tủ

Mẫu bàn thờ kệ

Mẫu bàn thờ kệ

Tăng thêm sinh khí nhờ trang trí thêm cây cảnh

Tăng thêm sinh khí nhờ trang trí thêm cây cảnh

Tạo không gian thờ phụng riêng

Tạo không gian thờ phụng riêng

Đọc thêm:

III. Sắp xếp, bố trí bàn thờ gia tiên trong phòng khách thế nào cho hợp lý?

1. Vị trí và hướng bàn thờ hợp phong thủy

a. Vị trí đặt bàn thờ

Trong khoa học phong thủy, vị trí bàn thờ cần phải “tọa cát hướng cát” tức là nằm ở vị trí và hướng đều phải tốt so với tuổi của gia chủ. Điều này giúp thu nạp sinh khí, rước tài lộc và may mắn cho mọi thành viên trong gia đình.

Bạn nên ưu tiên các vị trí tốt nhất trong thuật định vị Cửu cung thần sát: Dương quý nhân, Âm quý nhân, thiên mã, thiên lộc.

Vị trí đặt bàn thờ sao cho hợp phong thủy

Vị trí đặt bàn thờ sao cho hợp phong thủy

Ngoài ra, bạn cũng cần cân nhắc tới các cung tài lộc, diên thọ, tử tức trong 16 cung Huyền không trạch vận. Các cung và hướng thiên y, diên niên, sinh khí, phục vị cũng cần chú ý.

Một số vị trí trái với phong thủy khi đặt bàn thờ trong phòng khách:

Không đặt bàn thờ dưới xà nhà: Dân gian quan niệm rằng, nếu đặt bàn thờ ở vị trí này, luồng sinh khí sẽ bị đè nén, không được lưu thông, ảnh hưởng đến con đường công danh cũng như sức khỏe của các thành viên trong gia đình.

Không đặt bàn thờ dưới gầm cầu thang: Điều này cần đặc biệt lưu ý với những không gian phòng khách được bố trí dưới gầm cầu thang.

b. Hướng bàn thờ

Có thể hiểu đơn giản, hướng bàn thờ là hướng của đường thẳng đi qua tâm bàn thờ và vuông góc với mặt của bàn thờ.

Hướng bàn thờ đóng vai trò cực kỳ quan trọng

Hướng bàn thờ đóng vai trò cực kỳ quan trọng

Hướng bàn thờ được xác định theo hướng lưng của người đứng khấn, có nghĩa  hướng ngược lại với hướng của người đứng thắp hương. Hướng bàn thờ nên lấy theo 4 hướng tốt gồm: Diên Niên, Thiên Y, Sinh khí và phục vị. Tránh quay về các hướng hung.

Hướng bàn thờ có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi nếu được đặt theo hướng hợp với bản Mệnh của gia chủ, nó sẽ thu nạp nguồn sinh khí tốt, rước tài lộc và may mắn cho gia đình.

Đọc thêm:

2. Độ cao và kích thước của bàn thờ

a. Độ cao

Xác định độ cao và kích thước bàn thờ là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới việc chọn vị trí bàn thờ.

Tuyệt đối không đặt bàn thờ ở vị trí quá thấp, bởi nó làm mất đi tính tôn nghiêm của nơi thờ phụng. Nếu đặt bàn thờ tại vị trí thấp thì khi thắp nhang cầu khấn gia chủ sẽ phải cúi nhìn. Đó là một điều kiêng kỵ rất nghiêm trọng trong văn hóa tâm linh Á Đông.

Độ cao thích hợp của bàn thờ là 4 thước

Độ cao thích hợp của bàn thờ là 4 thước

Tương tự, chiều cao của bàn thờ cần phải cao hơn đầu người để thể hiện lòng tôn trọng với ông bà tổ tiên và các vị thần linh.

Nhưng, nếu bàn thờ được thiết kế quá cao sẽ khiến việc lau chùi, dọn dẹp trở nên khó khăn, dễ gây đổ vỡ đồ đạc trên bàn thờ.

Độ cao thích hợp nhất đối với chiều cao của người Việt Nam chính là bốn thước tương đương với khoảng 4m. Tốt hơn hết, bạn nên có sự tính toán kỹ lưỡng trước khi thi công để tránh xảy ra các vấn đề kể trên.

b. Kích thước

Kích thước khi thiết kế bàn thờ được tuân theo chuẩn Lỗ Ban với các khoảng không gian rộng hẹp khác nhau. các cung cát tường nên chọn như: Tài vượng, sinh khí, phúc, an ấm,..để mang những điều tốt lành đến cho gia đình.

Đọc thêm: 

3. Lưu ý về cách bố trí bàn thờ trong phòng khách

a. Bày trí trên và xung quanh bàn thờ

Tùy theo kích thước bàn thờ, phong tục cũng như mục đích thờ cúng mà việc bày trí trên bàn thờ sẽ khác nhau. Thông thường, các gia đình sử dụng 1,3 đến 5 bát nhang để thờ cúng.

Không nên bày trí quá rườm rà trên bàn thờ

Không nên bày trí quá rườm rà trên bàn thờ

Trên ban thờ cần được lưu thủy, lưu hỏa, tức dùng đèn thờ và dùng một khay từ 3 đến 5 chén để đựng nước. Hai bên có thể đặt hoa quả tươi, trầu cau, vàng hương hoặc tiền mã.

Bên cạnh đó, bạn có thể cân nhắc việc đặt thêm ba chóe tài lộc để cầu tài, cầu lộc, cầu bình an. Một chóe đựng tiền xu cổ 5 hoặc 8 đồng, một chóe đựng muối hạt và một chóe đựng gạo thơm.

Các chuyên gia phong thủy đã thực hiện nghiên cứu và đưa ra kết luận về các đồ vật nên được đặt trên bàn thờ là: Ngai thờ, Ảnh tổ tiên, ông bà, Bát hương, Đèn thái cực, Đĩa quả, Bình hoa, Bộ đỉnh linh hương, Chén nước.

Bày trí bàn thờ gia tiên

Bày trí bàn thờ gia tiên

Gia chủ cũng cần lưu ý về những vật không nên đặt trên bàn thờ gia tiên như hoa, quả giả; giấy tiền, vàng mã sau khi cúng nên hóa, không nên để qua nhiều ngày; không cắm cành vàng, lá ngọc đã cúng ở chùa để bày lên bàn thờ gia tiên.

Những đồ vật kể trên nếu được bày trên bàn thờ sẽ mang lại ý nghĩa tiêu cực cho gia đình, những điều không may mắn, thậm chí là điềm lành không mong muốn.  

Dưới đây là sơ đồ miêu tả cụ thể cách bày trí hợp với tập tục của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên:

Sơ đồ bài trí bàn thờ gia tiên

Sơ đồ bài trí bàn thờ gia tiên

b. Tủ thờ

Phòng khách có bàn thờ thường có phần dưới và bên hông là tủ chứa đồ hay còn gọi là tủ thờ. Tủ thờ chỉ nên chứa những đồ đơn giản như gia phả, lịch giỗ kỵ, vàng mã đèn hương,..

Nếu bệ thờ làm theo kiểu tấm đan bê tông thì cũng nên kê một tủ nhỏ hay bàn vào khoảng trống bên dưới để thuận tiện sắp xếp vật dụng khi có dịp cúng giỗ, lễ tết,..

Tóm lại, tùy theo điều kiện diện tích cũng như kinh tế của gia đình mà cân nhắc việc có nên đặt tủ thờ hay không. Tủ thờ không tốn quá nhiều diện tích nhưng lại có thể tích hợp được nhiều tác dụng bất ngờ.

Đọc thêm:

c. Yếu tố đơn giản, không lòe loẹt

Tính chất của tín ngưỡng thờ phụng đề cao sự giản dị, mộc mạc. Chính vì vậy, việc lạm dụng quá nhiều đồ trang trí, đồ cúng,.. là không nên. Bởi chúng vừa gây rối mắt, rườm rà, không cần thiết, vừa khiến diện tích trên bàn thờ được sử dụng không hiệu quả.

Bàn thờ cần đảm bảo yếu tố đơn giản, không lòe loẹt

Bàn thờ cần đảm bảo yếu tố đơn giản, không lòe loẹt

Thiết kế bàn thờ trong phòng khách cần tối giản nhưng vẫn phải đảm bảo tính thẩm mỹ, không làm mất đi vẻ đẹp hiện đại của ngôi nhà. Bạn cần suy nghĩ thận trọng, sao cho không gian thờ phụng tạo được sự gần gũi với con cháu trong gia đình.

IV. Những điều NÊN và KHÔNG NÊN khi đặt bàn thờ trong phòng khách

1. Nên

Tăng thêm sinh khí cho nơi thờ tự bằng cây xanh: Gia chủ có thể bố trí thêm cây cảnh hoặc bình hoa đặt bên cạnh hoặc trên bàn thờ. Bạn cũng nên tham khảo một số loài cây phong thủy, đem lại ý nghĩa tích cực cho bản thân cũng như các thành viên trong gia đình như: cây kim tiền, cây phát lộc hoặc một số loài cây dễ sống.

Đặt các loài cây mang ý nghĩa tốt gần bàn thờ sẽ giúp tăng thêm sinh khí và tài lộc cho chủ nhà. Thậm chí, một số gia đình có điều kiện hơn, có thể tạo một không gian sơn thủy và cây cối cạnh khu vực thờ tự.

Bố trí hoành phi, câu đối bên cạnh bàn thờ: Đây là nét văn hóa đặc sắc trong đời sống tâm linh của nhân dân ta từ xưa đến nay. Hoành phi thường được sơn son chữ vàng, có bức hoành phi hình cuốn thư.

Bức hoành phi hai bên thể hiện ước mong của con cháu

Bức hoành phi hai bên thể hiện ước mong của con cháu

Ý nghĩa của các bức hoành thư này nhằm tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên, ghi tụng công đức của tổ tiên, ghi lại những lời răn dạy con cháu, hoặc thể hiện ước nguyện cầu mong sự bình an, thái bình.

Bàn thờ nên được dọn dẹp sạch sẽ thường xuyên: Bạn cần lau chùi, phủi bụi bàn thờ định kỳ. Tránh để nơi thờ phụng bám bụi bẩn, ẩm mốc. Trong trường hợp bàn thờ cao phải đảm bảo khoảng cách tới trần không quá gần, tránh quẩn khói và gây ám vàng trần.

Đọc thêm:

2. Không nên

Lưu ý những điều tuyệt đối cấm kỵ sau khi thiết kế bàn thờ trong phòng khách để không rước họa vào thân.

Đặt bàn thờ ở sát với cửa ra vào, đây là nơi ồn ào, không phù hợp với sự tôn nghiêm, trang trọng của bàn thờ. Hoặc những nơi ô uế như trước cửa nhà vệ sinh, sẽ quấy rầy đến thần linh, tổ tiên và làm mất đi sự tôn nghiêm vốn có. Đồng thời cũng ảnh hưởng đến tài lộc, sự nghiệp của bạn.

Không nên đặt bàn thờ sát cửa ra vào

Không nên đặt bàn thờ sát cửa ra vào

Đặt bài vị bàn thờ sát tường: Không giống như tượng Thần Phật, bài vị của tổ tiên không được đặt sát tường. Nếu để sát tường thì tiền đồ và vận mệnh con cháu sẽ bị ảnh hưởng.

Đồ điện không nên đặt bên phải bàn thờ: Trong khoa học phong thủy, đồ điện đặt ở bên phải bàn thờ sẽ phạm sát khí Bạch Hổ, dẫn đến gia đình gặp chuyện chẳng lành.

Bên trái bàn thờ bừa bộn: Nếu để thùng rác hay các vật không được trong lành bên trái bàn thờ thì sẽ khiến sự nghiệp và sức khỏe gia đình đi xuống.

Không nên đặt đồ điện hoặc bể cá dưới bàn thờ, nếu không tinh thần, năng lượng của gia chủ sẽ bị giảm sút.

Đặt bàn thờ ngược hướng nhà: Việc đặt bàn thờ ngược hướng nhà nhẹ thì gia đình bất hòa, nặng thì không có con nối dõi.

Ngoài ra, ông cha ta còn kiêng đặt bàn thờ ở trên nóc tủ.

V. Các phương án thiết kế bàn thờ trong phòng khách thịnh hành nhất

Nắm bắt tuyệt chiêu thiết kế bàn thờ phong cách hiện đại, hợp phong thủy kết hợp chút khéo léo, tinh tế và tỉ mỉ của gia chủ sao cho không gian được hài hòa, hợp phong thủy nhất.

 Tham khảo các phương án thiết kế bàn thờ trong phòng khách dưới đây

Tham khảo các phương án thiết kế bàn thờ trong phòng khách dưới đây

Dưới đây, chúng tôi sẽ đưa ra một số cách thiết kế bàn thờ trong phòng khách được yêu thích nhất.

1. Bố trí bàn thờ với vách ngăn gỗ

Nếu diện tích nhà lớn và không gian phòng khách rộng, bạn có để đặt phòng thờ ở một góc sát tường và thi công một vách ngăn nhỏ. Chất liệu nên chọn là gỗ tự nhiên hoặc gỗ công nghiệp, vách nên được chạm khác hoặc khoét lỗ nhìn thấu được sẽ tạo cho không gian một vẻ thoáng đãng, gần gũi.

Mẫu bàn thờ có tủ thờ phía bên dưới

Mẫu bàn thờ có tủ thờ phía bên dưới

​Đọc thêm:

2. Bố trí trên cao và sử dụng đèn điện

Nếu bạn sở hữu một không gian khách có diện tích khiêm tốn, bạn nên bố trí bàn thờ trên cao, kèm với đó là trang trí đèn điện 2 bên. Cách bố trí này vừa trang nghiêm, vừa giúp tiết kiệm diện tích, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ.

Với không gian nhà chật nên đặt bàn thờ trên cao với đèn chiếu sáng

Với không gian nhà chật nên đặt bàn thờ trên cao với đèn chiếu sáng

Để tránh khói hương bay lên và gây ố vàng trần nhà, bạn có thể lưu ý lắp đặt một tấm gương phía bên trên để việc lau chùi dễ dàng hơn.

3. Bàn thờ kiểu âm tường

Tác dụng lớn nhất của đồ nội thất âm tường chính là tiết kiệm diện tích, tạo vẻ tiện nghi, gọn gàng mà vẫn đảm bảo tính sang trọng, thanh lịch.

Bàn thờ kiểu âm tường là một kiểu bố trí nội thất phòng thờ khá tiện lợi và đẹp khi nó phù hợp với nhiều loại nội thất. Kiểu bàn thờ này phù hợp với những gia đình nhỏ, là con thứ khi họ không phải lo nhiều giỗ bày biện cúng tổ tiên.

Thiết kế bàn thờ kiểu âm tường

Thiết kế bàn thờ kiểu âm tường

4. Bàn thờ kiểu kệ

Đây cũng là một mẫu thiết kế bàn thờ được rất nhiều người ưa chuộng bởi vẻ quý phái mà nó đem lại. Mẫu thiết kế này phù hợp với những người cần sự đơn giản nhưng bàn thờ vẫn được bố trí ở nơi trang nghiêm và phù hợp.

Đơn giản khi đặt bàn thờ kết hợp kệ tivi

Đơn giản khi đặt bàn thờ kết hợp kệ tivi

Với nhiều người, lòng thành kính là trên hết và thiết kế đơn giản như vậy sẽ tạo nên sự hòa hợp trong không gian nhà hiện đại.

Đọc thêm:

5. Bàn thờ nhiều cấp

Đây là mẫu bàn thờ dành cho các gia chủ theo đạo Phật. Thông thường, tầng trên cùng nhất sẽ dùng để thờ phật và tầng dưới thờ gia tiên.

Mẫu bàn thờ nhiều cấp

Mẫu bàn thờ nhiều cấp

Kiểu bàn thờ này được thiết kế tương đối gọn, rất hợp lý và không tốn quá nhiều diện tích, bởi nó tích hợp được đầy đủ công năng cần thiết cho nhiều mục đích thờ phụng.

6. Bàn thờ kết hợp với tủ

Đối với những không gian nhỏ, nhất là các căn chung cư việc tận dụng khu vực tủ làm nơi thờ cúng vẫn giữ được sự tôn nghiêm cần có.

Mẫu bàn thờ kết hợp với tủ thờ tiết kiệm không gian

Mẫu bàn thờ kết hợp với tủ thờ tiết kiệm không gian

Theo đó, bạn tận dụng một khoảng trên của tủ để làm bàn thờ và thiết kế thay đổi hợp lý, dựa trên sự tư vấn của chuyên gia phong thủy.

Hy vọng, với những nguyên tắc “vàng” vừa được đề cập phía bên trên, người đọc đã có đủ lượng kiến thức cũng như sự tự tin cần thiết khi bố trí phòng khách có bàn thờ. Việc thiết kế bàn thờ trong phòng khách sao cho vừa tôn nghiêm, vừa hợp phong thủy sẽ không là  một vấn đề quá khó khăn, một khi bạn đã nắm rõ được luật phong thủy và lối kiến trúc của không gian khách nhà mình.